เป็นไม้ต้นผลัดใบขนาดกลางสูงประมาณ ๑๕ เมตร ลำต้นสีเทา เปลือกเป็นลายคล้ายเปลือกแตกตืน ๆ สีเทาอ่อน เรือนยอดกลม ใบเป็นประเภทใบประกอบชนิดที่มี ๓ ใบย่อย ใบย่อยเป็นรูปไข่หรือรูปไข่กึ่งขนมเปียกปูน สีเขียว ผิวใบเกลี้ยงเป็นมัน ออกดอกเป็นช่อใหญ่ตามปลายกิ่ง ดอกสีแดงและแดงแสด ยาวประมาณ ๖ เซนติเมตร ฝักยาวประมาณ ๒๕ เซนติเมตร เป็นข้อ ๆ สีน้ำตาลเข้ม เมล็ดสีแสด ออกดอกระหว่าง เดือนธันวาคมถึงกุมภาพันธ์ เป็นไม้ปลูก ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด เรื่องที่เกี่ยวกับปาริชาติ ในเรื่องกามนิตวาสิฏฐี "กลางหุบเขามีต้นไม้ประหลาดต้นหนึ่ง ลำต้นเรียบรื่นเป็นสีแดงประพาฬ ใบแกมเหลืองมีดอกประหลาดสีแดงเข้ม ราวกับจะลุกไหม้ ในขณะประหลาดส่งกลิ่นหอมก็เริ่มสำแดงอาการ กล่าวคือ ขณะที่กามนิตสูดกลิ่นซึ่งหอมตลบฟุ้งทั่วหุบเขานั้น ก็เกิดรู้สึกระลึกเรื่องหนหลัง ได้ดูแล่นพรูเข้ามาสู่ใจโดยเร็ว" ทำให้เข้าใจว่าเมื่อสูดกลิ่นของดอกปาริชาติ แล้วจะทำให้ระลึกชาติได้ ต้นปาริชาติในหนังสือไตรภูมิพระร่วงได้กล่าวไว้ว่า ในสวนบุณฑริกวันซึ่งเป็นสวนของ พระอินทร์ มีไม้ทองหลาง ชื่อปาริชาติสูง ๘๐๐,๐๐๐ วา กว้าง ๒๑๐,๐๐๐ วา และจะออกดอกทุก ๆ ๑๐๐ ปี มีกลิ่นหอมไกลถึง ๑๐๐ โยชน์ (๑ โยชน์เท่ากับ ๘,๐๐๐ วา)
